نکات ایمنی برای نصب بخاری گازی و دودکش بخاری گازسوز 27 نوامبر 2016
نکات مهم و ایمنی برای نصب بخاری گازی
توصیه های ایمنی زمستانه
متاسفانه برخی مردم بنا به تصورات غلط فکر می کنند استفاده از بخاری یا آبگرمکن گازی بدون نصب دودکش و کلاهک به دلیل عدم رویت دود و تمیز بودن ظاهری سوخت گاز هیچ گونه ایرادی ندارد در حالی که بر اساس آمارهای موجود بیشترین تلفات جانی در بخش حوادث وسایل گازسوز، مربوط به عدم نصب دودکش و انتشار گاز منوکسیدکربن در ساختمان بوده است که وقایع تلخ و ناگواری را به دنبال داشته است پس نصب دودکش و هواکش بخاری و آبگرمکن اعم از نفتی وگازی همراه با کلاهک مربوطه الزامی می باشد. عدم نصب کلاهک مناسب جهت دودکش و وسائل گازسوز می تواند باعث پس زدن دود به مکان مورد استفاده شود و همین مورد می تواند عاملی برای مسمومیت شدید و در نتیجه مرگ باشد
خطرات گاز منو اکسید کربن co2
آیا می دانید عظیم ترین حوادث در دل کوچکترین بی احتیاطی نهفته است
آیا می دانید هر ساله به دلیل عدم توجه به خطرات گاز سمی منوکسیدکربن متصاعد شده از لوله های دودکش آبگرمکن و بخاری در منازل مسکونی و اماکن عمومی تعدادی از شهروندان جان خود را از دست می دهند
آمار زیاد تلفات جانی در هر سال در اثر تنفس گاز منواکسید کربن گواه بر این واقعیت است
چگونگی برخورد با مسمومیت ناشی از گاز منوکسیدکربن
۱- فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید.
۲- یقه پیراهن و کمربند و لباسهای تنگ افراد مسموم را باز کنید.
۳- در صورت امکان عملیات تنفس مصنوعی به فرد مسموم را با نهایت دقت شروع کنید.
۴- باز نگه داشتن راه های هوایی و تماس با اورژانس ۱۱۵ در مراحل بعدی درمانی باید مورد توجه قرار گیرد به یاد داشته باشید که خارج کردن افراد مصدوم از محیط آلوده به گاز منوکسیدکربن و قرار دادن آنها در محیط باز از مهمترین اقدامات پیشگیرانه محسوب می شود.
متاسفانه بسیاری از علائم مسمومیت با منواکسید کربن شبیه به علائم سرماخوردگی است و اکثر افراد فکر می کنند به دلیل سردی هوا دچار سرماخوردگی شده و تمایل به استراحت و خوابیدن پیدا می کنند. ابتلای تمام افراد خانواده به علایمی شبیه به آنفلوآنزا، بروز مسمومیت در افراد را نشان می دهد.
۱- سردرد و سر گیجه
۲- ضعف جسمانی و بی قراری و کسلی
۳- تهوع و استفراغ
۵- خمیازه کشیدن بیش از حد و خواب آلودگی شدید
۶- کاهش دید از علایم عمومی مسمومیت ها است
از جمله علایم اولیه مسمومیت در افراد به شمار می روند چنانچه افراد در این مرحله متوجه چنین علایمی شدند با خارج شدن از فضای آلوده می توانند از پیشرفت مسمومیت پیشگیری کنند.
لذا توجه شما شهروند عزیز را به منظور پیشگیری از وقوع حوادث مشابه به نکات ذیل جلب می نماییم
۱- نصب آبگرمکن در داخل رختکن حمام و محیطهای کوچک خطرناک بوده و باعث کمبود اکسیژن می گردد
۲- همیشه محل اتصال دودکش به وسایل گازسوز را بازرسی و از محکم بودن آن اطمینان حاصل نمایید
۳- قبل از نصب وسایل گازسوز از باز بودن مسیر دودکش اطمینان حاصل کرده و هر چند مدت یکبار آن را بررسی نمایید
۴- هر وسیله گازسوز باید دارای دودکش جداگانه باشد و استفاده از یک دودکش برای دو دستگاه به صورت مشترک ممنوع می باشد
۵- ضرورت دارد قطر لوله های دودکش آبگرمکن حداقل ۱۵ سانتیمتر و برای بخاری ۱۰ سانتیمتر در نظر گرفته باشد
۶- هنگام نصب لوله های دودکش از کمترین اتصالات (زانو) استفاده و مسیر آن حتی المقدور مستقیم باشد و حداقل ۱۰۰ سانتیمتر از سطح پشت بام بالاتر و مجهز به کلاهک (H) باشد
۷- چنانچه در فضای ساختمان احساس سر گیجه و تهوع نمودید سریعا نسبت به باز نمودن درب و پنجره ساختمان اقدام و از دودکشها وسایل گازسوز بازدید نمایید
نکات ایمنی در خصوص استفاده از بخاری
۱- هر سال در شروع فصل زمستان باید بخاریها سرویس شده، قسمتهای داخلی و لوله کشی ها بازدید و تمیز شوند.
۲- بخاری نباید کنار مبل،پرده،کمد و مواد قابل اشتعال دیگر نصب گردد.
۳- دودکش ها نباید از درون چوب، فیبر عبور داده شود.
۴- میزان حرارت نباید آنقدر باشد که بدنه بخاری سرخ شود
۵- در موقع خروج از منزل بخاری را خاموش نمایید.
۶- چنانچه ضخامت بدنه دودکش کافی نباشد یا از اطراف خرپاهای چوبی شیروانی و از درون در و پنجره چوبی عبور داده شود باعث بروز آتش سوزی می گردد
۷- دودکش باید تاحد امکان در مسیر مستقیم تعبیه شود.
۸- دودکش باید تحمل حرارت کافی را داشته و محاسبات فنی آن صحیح باشد
۹- قطر دودکش متناسب با ارزش حرارت دستگاه حرارتی باشد و برای هر دستگاه یک دودکش مجزا اختصاص داده شود که امتداد آن تا یک متر بالاتر از پشت بام باشد و نصب کلاهک (Hشکل) ضروری است (قطر دودکش برای بخاری و هود ۱۰ سانتیمتر، آبگرمکن و شومینه ۱۵ سانتیمتر در نظر گرفته شود)
۱۰ـ طول شیلنگ های بخاری نباید از یک و نیم متر بیشتر باشد دو سر آن باید مجهز به بست فلزی باشد هر ساله قبل از نصب بخاری شیلنگ آن را از نظر سالم بودن چک نمایید چنانچه روی آن حالت ترک خوردگی وجود دارد اقدام به تعویض آن نمایید.
۱۱ـ به هیچ عنوان از لوله های خرطومی آلومینیومی به عنوان دودکش بخاری استفاده ننمایید این لوله ها در برابر حرارت و ضربه مقاوم نیستند، جداره لوله های خرطومی آلومینیومی ضخامت بسیار اندکی دارد بنابر این حرارت موجود در وسایل گرما زا موجب سوختن دیواره این لوله ها می شود و منفذهای کوچک و بزرگی در آن ایجاد می کند و باعث نشت گاز منوکسید کربن در محیط می شود این لوله ها ویژه استفاده هود در محیط آشپزخانه می باشد.
موارد ایمنی برای نصب دودکش بخاری گازسوز :
یکی از دلایل اصلی بوجود آمدن خطرات مختلف ناشی از دودکش های ساختمان، عدم اندازه گذاری صحیح، نصب و اجرای صحیح آنها و خروج محصولات احتراق دستگاه های گازسوز به فضای مسکونی است. سوختن ناقص گاز و تجمع گازهاي سمی و يا حتي كمبود اكسيژن، سبب مسموميت ساکنان شده و ممكن است به مرگ آنها منتهي شود. قوانین زیر باید برای کلیه دودکش ها جهت جلوگیری از بروز خطرات ناشی از آتش سوزی، گاززدگی و خفگی رعایت شود:
– هر دستگاه با سوخت مایع، گاز و جامد باید مجهز به دودکش استاندارد و مجزا با قطر و جنس مناسب جهت خروج محصولات احتراق باشد.
– محل اتصال قطعات دودکش بايد کاملا دودبند شود. قطعات لوله دودكش نباید به صورت لب به لب متصل شوند و باید از دود كشهاي نوع نر و ماده كه تضمین کننده آب بندي محل اتصال و عدم خروج گازهاي حاصل از احتراق است، استفاده نمائيد.
– مسیر افقی دودکش باید با شیب ۲ سانتی متر به ازای هر متر نصب شود؛ تا از تجمع قطرات ناشي از تقطير در دودکش، جلوگيري و حرکت صعودي دود تضمين شود.
– هنگام طراحي دودکش، تعداد زانويي ها بايد حداقل باشد و از خم هاي تند پرهيز و خم هاي يکنواخت تر مثل ۴۵ و ۶۰ استفاده شود. در صورت امکان، بيشتر از دو جفت زانويي (۴ زانويي) استفاده نشود. در صورت استفاده از تعداد زانویی بیشتر باید ارتفاع دودکش افزایش یابد.
– از مسيرهاي افقي طولاني پرهيز شود. در صورت افزودن طبقه جدید به ساختمان یا اتاقک و انباری روی بام، بایستی دودكشهاي قديمي را به صورت عمودي ادامه داده و از اضافه نمودن به طول افقي دودكش در قسمتهاي فوقاني ساختمان خودداري شود.
– سه راهي یا زانویی نباید مستقيما بالاي دستگاه نصب شود.
– براي بامهاي مسطح و بدون نرده و جان پناه، درپوش دودکش بايد حداقل m 3/0 بالاتر از سطح بام نصب شود.
اگر دودکش در فاصله اي کمتر از m4/2 نسبت به ديوار، نرده يا موانع نصب شود، درپوش دودکش بايد حداقل m6/0 بالاتر از مانع قرار گيرد.
– هنگام عبور دودکش به صورت افقي از ديوار، يک غلاف ديواري فلزی بايد استفاده شود.
– دودکش دوجداره باید با فاصله مجاز حداقل cm5/2 و دودکش گالوانيزه تک جداره باید با فاصله مجاز cm 15 از مواد سوختنی مجاور نصب شود.
– دودکش بايد با حداقل ارتفاع ۵/۱ متر، بالاي دستگاه نصب شود.
– عبور دودکش از پشت دستگاه گازسوز مستقیما به هوای آزاد مجاز نیست.
– دودکش ها و زانویی ها بايد توسط بست های نگهدارنده و تکيه گاه مناسب، براي تحمل وزن دودکش، در جاي خود محکم و در برابر ضربات فيزيکي حفاظت شود.
– کل مسیر افقي دودکش براي دستگاه هاي مجهز به کلاهک تعادلي نبايد بزرگتر از ۷۵% ارتفاع قائم دودکش باشد.
– حتيالامكان باید از هدایت دودكش از پنجره به بيرون، اجتناب نمود. در صورت عبور دودکش از پنجره:
– بايد به روش صحيح و كاملا محكم در محل خروج از پنجره مهار و مجهز به كلاهك شود.
– نباید مستقیما با شیشه در ارتباط باشد. (امکان شکستن شیشه در اثر حرارت)
– باید حداقل یک متر ارتفاع قائم از محل خروج داشته باشد.
– دودکش دستگاه های با مکش طبیعی مانند آبگرمکن نباید از پایین، بالا یا مجاور پنجره عبور کند. دودکش دستگاه های فن دار نیز باید با فاصله حداقل ۳۰ سانتی متر از اطراف پنجره قرار گیرد.
– کلاهک های مناسب علاوه بر اینکه از نفوذ باران و برف و افتادن سایر اشیا به داخل دودکش جلوگیری می کند، در منظم سوختن دستگاه گرمایی نیز موثر است. این کلاهک ها باید به صورت دوره ای بازرسی و نگهداری شوند.
– از دودکش شومینه نمی توان به عنوان دودکش وسایل گازسوز دیگر استفاده کرد. دمپر خروجی دودکش شومینه (قبل از روشن کردن) بایستی کنترل گردد تا از حرکت مناسب و باز و بسته شدن آن اطمینان حاصل شود.
– قرار گرفتن دهانه خروجی دودکش به صورت افقی بیرون ساختمان ممنوع است. همچنین دهانه خروجی دودکش را نباید زیر سقف و یا بالکن قرار داد.
– اتصال خروجی وسایلی مانند هود آشپزخانه یا هواکش (فن) به دودکش وسایل گرمایشی اکیدا ممنوع است.
– قطر دودکش نباید کوچکتر از اندازه خروجي دستگاه باشد. به طور کلی تغییر قطر خروجی دودکش و کاهش آن ممنوع است.
– استفاده از لوله خرطومی یا آکاردئونی آلومینیومی در لوازم گازسوز به عنوان دودکش مجاز نیست.
– تخليه دود از دستگاه فن دار داخل دودکش بنايي با ديوار سفالي، ممنوع است.
– دودکش فلزی گالوانیزه که از فضاهای سرد و تهویه نشده مانند پشت بام یا زیرشیروانی عبور می کند، باید مجهز به عایق مناسب باشد.
– قرار دادن لوله دودکش داخل سطل آب (حتی در فضاهای کوچک نظیر مغازه و فروشگاه) اکیدا ممنوع است.
چرا که گاز مونواکسیدکربن در آب حل نشده، در فضای منزل پخش و موجب خفگی و گاززدگی می شود.
– استفاده از کانال کولر به جای دودکش اکیدا ممنوع است. محصولات احتراق باید توسط سیستم تخلیه بسته و درزبند، به بیرون تخلیه شود.
– در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری اعم از گازسوز یا مایع سوز در منزل، منابع تهویه طبیعی هوا مانند قسمت زیرین درب هاي ورودي اتاق ها (حدود ۳ تا ۵ سانتی متر) و درزپنجره ها، همچنین کانال های کولر باید باز باشد. روی درب اتاق ها نیز باید از دریچه تهویه کرکره ای یا آیفونی با اندازه مناسب استفاده کرد.
– در صورت مسدود کردن منافذ طبیعی ورود هوا به منزل، باید از دریچه های تهویه مناسب با ظرفیت دستگاه گرمایی استفاده شود.
– منازل مجهز به سیستم موتورخانه- شوفاژ ملزم به رعایت بند فوق نیستند.
– دلایل عدم مکش مناسب دودکش ها در بام:
– حرکت هواي سرد بيرون به پايين دودکش به دلیل:
* ارتفاع نامناسب دودکش
* اثر باد
* اختلاف زياد دماي داخل و خارج دودکش ناشی از عدم عایقکاری دودکش
– اندازه نامناسب دودکش مشترک (در صورت اتصال دودکش دستگاه های فن دار به دودکش دستگاه های با مکش طبیعی)
– در صورت استفاده از دودکش با اندازه مناسب و رعایت قوانین نصب، رنگ زرد شعله دستگاه های گازسوز، نشانه کمبود اکسیژن در فضای اتاق است.
– در صورت سرد بودن لوله دودکش و آبی بودن شعله بخاری یا ایجاد رطوبت پیرامون لوله بخاری، احتمال گاززدگی به دلایل زیر وجود دارد:
– حرکت هواي سرد بيرون به پايين دودکش
– عبور دودکش بدون عایقکاری از فضای سرد یا تهویه نشده
– قرار دادن دهانه خروجی دودکش در درز انقطاع بین دو ساختمان مجاز نیست.
– استفاده از دودکش مشترک برای دستگاه های با مکش طبیعی یا دستگاه هایی که از فن برای تامین هوای احتراق استفاده می کنند، در صورت اندازه گذاری صحیح با استفاده از کتاب راهنمای مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، بلامانع است.
– در ساختمان های چند طبقه در صورت استفاده از دودکش مشترک اتاقک دستگاه بايد از همه فضاهاي مسکوني، جدا شده باشد.
– استفاده از دودكشهاي مشترك بايستي با نظر متخصصين و مهندسين مشاور تأسيساتي انجام گردد.
– عبور دودکش از فضای داخلی و سقف کاذب حمام به دلیل امکان پوسیدگی و نشت گاز منواکسیدکربن ممنوع است
به نکات زیر توجه کنید